در این مطلب با ما همراه باشید تا با انواع گلخانه و طبقه بندی آن ها آشنا شوید. در عصر حاضر احداث گلخانه، یکی از راه‌حل‌های اصلی برای تولید محصولات کشاورزی در شرایط آب و هوایی نامساعد یا برای تولید محصولات خارج از فصل رواج یافته اند. گلخانه‌ها یک محیط کنترل شده برای رشد گیاهان شناخته شده و شامل مدیریت دما، نور، رطوبت و دیگر عوامل محیطی است.
انواع مختلفی از گلخانه‌ها وجود داشته و با توجه به نیازهای محصولات و شرایط محیطی متفاوت، طراحی و کاربرد دارند. در ادامه انواع مختلف گلخانه را به شما معرفی خواهیم کرد.
آشنایی با انواع گلخانه و چگونگی طبقه بندی آن ها
گلخانه‌ها به تولید و پرورش گیاهان در محیط کنترل‌شده کمک می‌کنند. انواع گوناگونی از گلخانه‌ها وجود دارند که برخی از آنها عبارتند از:
۱. گلخانه آموزشی (Teaching Greenhouse)
گلخانه‌های آموزشی محیطی را فراهم می‌کنند که دانشجویان و علاقمندان به کشاورزی در آن به کار با گیاهان و روش‌های کشاورزی آشنا شوند. این گلخانه‌ها به عنوان یک مرکز آموزشی و آزمایشی عمل کرده و مخاطبان مختلفی از جمله دانشجویان، مدرسان و علاقمندان به کشاورزی را جذب می‌کنند.
- در گلخانه‌های آموزشی، معمولاً گیاهان مختلفی کشت می‌شوند تا دانش پذیران انواع مختلف گیاهان را به خوبی بشناسند.
- موضوعاتی که در گلخانه‌های آموزشی به آن اشاره می‌شود، شامل روش‌های کشت، مدیریت آب، کوددهی، و کنترل آفات و بیماری‌ها است.
- گلخانه‌های آموزشی محلی مناسب برای برگزاری کارگاه‌ها، دوره‌های آموزشی و نمایشگاه‌های کشاورزی هستند تا مشارکت کنندگان را به کشاورزی پایدار و فناوری‌های نوین در این حوزه آموزش می‌دهند.
۲. گلخانه تحقیقاتی (Research Greenhouse)
گلخانه‌های تحقیقاتی محیطی کنترل شده را برای انجام تحقیقات در زمینه‌های مختلف علوم گیاهی و کشاورزی فراهم می‌کنند تا به ارزیابی موارد زیر بپردازند:
- عملکرد گیاهان در شرایط محیطی متفاوت
- آزمایش تاثیر عوامل مختلف محیطی بر رشد و عملکرد گیاهان
- توسعه روش‌های کشت نوین
- بررسی مسائل مرتبط با محیط زیست
- بهبود کیفیت محصولات کشاورزی
- ارزیابی تأثیر تغییرات آب و هوایی بر کشاورزی
گلخانه‌های تحقیقاتی به عنوان مراکز تحقیقاتی مهم در توسعه کشاورزی پایدار و افزایش بهره‌وری منابع زمینی و آبی شناخته می‌شوند.
۳. گلخانه سرگرمی و تفریحی (Hobby Greenhouse)
گلخانه‌های سرگرمی و تفریحی محیطی فراهم می‌کنند تا افراد به صورت سرگرمی و تفریحی با کشاورزی و گیاه‌پروری سر و کار داشته باشند. در خانه‌ها یا باغ‌های خصوصی، برای پرورش گیاهان تزئینی و میوه‌های کوچک گلخانه‌های سرگرمی و تفریحی یاخته می‌شود. ویژگی‌های گلخانه سرگرمی و تفریحی شامل:
- اندازه کوچک: گلخانه‌های سرگرمی و تفریحی معمولاً اندازه‌ای کوچکتر دارند تا افراد در فضای خصوصی خودشان به کشاورزی پرداخته و از آن لذت ببرند.
- گیاهان تزئینی: بیشتر برای پرورش گیاهان تزئینی، مانند گل‌های زینتی و گیاهان آپارتمانی، میوه‌های کوچک مانند گلابی و توت کاربرد دارد.
گلخانه سرگرمی و تفریحی محیطی است که افراد در آن به فعالیت‌هایی مانند آبیاری، خاک‌دهی و مراقبت از گیاهان خود پرداخته و از استرس‌های روزانه خود را نجات دهند.
۴. گلخانه تجاری (Commercial Greenhouse)
گلخانه‌های تجاری محیطی اختصاصی برای تولید محصولات کشاورزی به صورت صنعتی فراهم می‌کنند. این گلخانه‌ها در مقیاس بزرگتری به منظور تأمین محصولات کشاورزی برای بازار احداث می‌شوند. از نظر شرکت های سازنده گلخانه در ایران ویژگی‌های گلخانه تجاری شامل:
- اندازه بزرگ: گلخانه‌های تجاری معمولاً اندازه‌های بزرگی داشته و برای تولید حجم بالایی از محصولات کشاورزی ایده‌آل هستند.
- مکانیزه‌سازی: در گلخانه‌ها از فناوری‌های مکانیزه مانند سیستم‌های آبیاری خودکار و کنترل دما و رطوبت بهره می‌برند تا بهره‌وری و کیفیت محصولات را افزایش دهند.
- تولیدات صنعتی: گلخانه‌های تجاری برای تولید محصولات کشاورزی برای فروش در بازارهای محلی یا حتی بین‌المللی کاربرد داشته و به عنوان یک واحد تولید صنعتی در نظر گرفته می‌شوند.
۵. گلخانه سقف شیروانی (A-Frame )
گلخانه‌های با سقف شیروانی یک ساختار معماری سه‌گانه داشته و شبیه به حرف “A” است. این گونه ساختمان‌ها اغلب از جنس فلز یا چوب ساخته شده و دیواره‌های آنها معمولاً از شیشه یا پلاستیک ترکیبی است. ویژگی‌های گلخانه با سقف شیروانی شامل موارد زیر است:
- ساختار استحکام: به دلیل ساختار سه‌گانه و سقف شیروانی، دارای استحکام بالا و مقاومت در برابر باد و باران هستند.
- فضای داخلی فراگیر: سقف شیروانی باعث افزایش فضای داخلی گلخانه شده و این امر اجازه می‌دهد تا بیشترین میزان نور خورشید به گیاهان برسد.
- سهولت در نصب: نصب و ساخت گلخانه‌های شیروانی نسبت به سایر ساختارها ساده و آسان بوده و زمان و هزینه را به شدت کاهش می‌دهد.
۶. گلخانه سقف قوسی(Curved Roof)
گلخانه‌های با سقف قوسی یک ساختار قوسی متمایل به نیم دایره دارند. این گونه ساختمان‌ها معمولاً از فلز یا PVC ساخته شده و دیواره‌های آنها نیز از شیشه یا پلاستیک ترکیبی است. ویژگی‌های گلخانه با سقف قوسی شامل موارد زیر است:
- فضای بهینه: سقف قوسی باعث افزایش استفاده از فضای گلخانه شده و این امر به کاهش هزینه‌های انرژی برای گرمایش و نورپردازی کمک می‌کند.
- مقاومت در برابر باران و باد: ساختار قوسی گلخانه‌ها، آنها را در برابر بادهای شدید و باران‌های سنگین مقاوم می‌کند.
- کاشت گیاهان بلند: سقف قوسی انواع گلخانه‌ها برای رشد گیاهان بلند مانند گوجه فرنگی یا خیار خوب بوده و اجازه می‌دهد تا گیاهان به ارتفاع بالا رشد کنند.
۷. گلخانه سقف گنبدی (Gothic Arch)
گلخانه سقف گنبدی دارای یک ساختار قوسی منحنی و هستند که به صورت مثلث باز و یک گنبد مانند است. ویژگی های گلخانه سقف گنبدی عبارتند از:
- افزایش فضا: ساختار قوسی گلخانه باعث افزایش فضای داخلی و انتقال بهتر نور خورشید به گیاهان می‌شود.
- مقاومت در برابر باد و باران: ساختار قوسی گلخانه باعث مقاومت بیشتر در برابر بادهای شدید و باران های سنگین می شود.
- تهویه مناسب: ساختار گنبدی گلخانه ها تهویه مناسب را فراهم کرده و جریان هوا را بهبود می‌بخشد.
۸. گلخانه تونلی
طراحی و ساخت گلخانه تونلی دارای ساختار ساده‌ای هستند که از لوله های مستطیلی یا گرد تشکیل شده و با یکدیگر اتصال داده شده‌اند و بر روی آن پوششی مانند پلی اتیلن قرار می گیرد.
- هزینه کمتر: به دلیل ساختار ساده و استفاده از مواد ارزان تر، گلخانه تونلی هزینه کمتری نسبت به بسیاری از گلخانه های دیگر دارد.
- نصب و جابجایی آسان: به دلیل ساختار ساده، نصب و جابجایی گلخانه تونلی بسیار آسان بوده و می‌توان آن را به راحتی جابجا کرد.
- مناسب برای کشاورزی عمومی: گلخانه تونلی برای تولید محصولات کشاورزی عمومی مانند سبزیجات و صیفی جات پیشنهاد داده می‌شود.
۹. ساخت گلخانه پلی کربنات (Polycarbonate Greenhouse):
ساخت گلخانه پلی کربنات کمی متفاوت بوده و از جنس پلی کربنات ساخته شده‌اند که یک جنس پلاستیکی مقاوم و شفاف است. این گونه گلخانه‌ها معمولاً دارای یک چارچوب فلزی یا چوبی بوده و به کمک پیچ و مهره‌ها جمع شده و سپس ورق‌های پلی کربناتی را به آن متصل می‌کنند. ویژگی‌های گلخانه پلی کربنات شامل موارد زیر است:
- عایق حرارتی: پلی کربنات دارای خواص عایق حرارتی بالاست، که درجه حرارت داخل گلخانه یکسان نگه داشته و اجازه می‌دهد گل‌ها و گیاهان در شرایط آب و هوایی متفاوت بهتر رشد کنند.
- مقاومت در برابر ضربه: پلی کربنات مقاومت بالایی در برابر ضربه دارد، بنابراین در مقابل بادهای شدید، برف و تگرگ، محافظت خوبی برای گلخانه فراهم می‌کند.
- شفافیت: مواد پلی کربناتی شفافیت بالایی دارند که به نور خورشید ورودی به گلخانه اجازه می‌دهد که به طور مناسب به گیاهان برسد. این به رشد و توسعه بهتر گیاهان کمک می‌کند.
- بازدهی بالا: به دلیل ویژگی‌های عایق حرارتی و شفافیت، گلخانه پلی کربنات باعث افزایش بازدهی و کاهش هزینه‌های انرژی می‌شود.
کلام آخر
در این مطلب به انواع گلخانه و طبقه بندی آن ها اشاره شد. اگر شما هم به دنبال ساخت گلخانه و آشنایی با هزینه ساخت گلخانه هستید میتوانید به صورت حرفه‌ای با کارشناسان تماس گرفته و اطلاعات کامل را از آنها دریافت کنید.
