کوکوپیت گلخانه

کوکوپیت گلخانه یک نوع خاک آلی بوده و از بازیافت و استفاده مجدد پوسته‌ی سخت میوه‌های نارگیل تهیه می‌شود. خاک کوکوپیت دارای خصوصیات مفیدی، از جمله نفوذ‌پذیری خوب برای هوا و آب، داشتن رطوبت کافی، افزایش درصد بقایای آلی، حفظ ساختار خاک و… برای کاشت گیاهان است. خاک کوکوپیت برای کاشت گیاهان ایده‌آل می باشد. زیرا به تغذیه‌ی بهتر گیاهان کمک کرده و از حفظ محیط زیست حمایت می‌کند.

این خاک به عنوان جایگزین مناسب برای خاک‌های سنتی در کاشت گیاهان در گلخانه‌ها و باغات استفاده می‌شود. امروزه شرکت های گلخانه ساز به مسئولین گلخانه‌ها تاکید می‌کنند که به جای خاک حتماً از کوکوپیت استفاده کنند.

 

 

کوکوپیت گلخانه ای چیست؟

کوکوپیت گلخانه، یک ماده آلی بوده و از پوسته‌ی سخت میوه‌های نارگیل به دست می‌آید و برای کاشت گیاهان بسیار مفید بوده و خاصیت کوکوپیت به گونه است که هدایت الکتریکی دارد. محدوده pH آن مابین ۵ الی ۷ است و کمک زیادی به رشد گیاهان می‌کند.  کوکوپیت توانایی بالایی در جذب و نگهداری آب دارد. کوکوپیت به صورت قالب‌های فشرده حمل و نقل شده و هنگامی که به مقصد رسیدند، به آن آب اضافه می‌شود.

قالب‌های آن معمولاً بر اساس نوع خاک، درصد الیاف و مقدار افزایش حجم بعد از جذب آب شناخته می‌شوند. بنابراین، این ماده با توجه به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خود، به عنوان یک جایگزین مناسب برای خاک‌های سنتی در کشت گیاهان در گلخانه‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برای افزایش بهره‌وری و بهبود شرایط رشد گیاهان بسیار مناسب است.

عناصر تشکیل دهنده کوکوپیت گلخانه چیست؟

شاید هزینه ساخت گلخانه با خرید کوکوپیت افزایش یابد ولی مزایای آن بسیار بالا بوده و در دراز مدت باعث صرفه‌جویی اقتصادی می‌شود. خاک کوکوپیت، که از پوسته‌ی سخت میوه‌های نارگیل تهیه می‌شود، حاوی عناصر مختلفی بوده و برای کاشت گیاهان حائز اهمیت هستند. عناصر تشکیل‌دهنده خاک کوکوپیت عبارتند از:

• فیبر: پوسته‌ی نارگیل حاوی مقدار زیادی فیبر بوده و به عنوان یک ماده آلی مفید برای حفظ ساختار خاک و حفظ رطوبت کمک می‌کند.
• پتاسیم: پوسته‌ی نارگیل حاوی مقادیر قابل توجهی پتاسیم بوده و یکی از عناصر مغذی مهم برای رشد و توسعه گیاهان است.
• کلسیم: این عنصر نیز در پوسته‌ی نارگیل یافت می‌شود و به عنوان یک عنصر مغذی اصلی برای ساختار گیاهان و تنظیم فعالیت‌های آن‌ها اهمیت دارد.
• فسفر: خاک کوکوپیت حاوی مقادیر مناسبی فسفر بوده و برای رشد و توسعه ریشه‌ها و انتقال انرژی در گیاهان ضروری است.
• منگنز، مس، و آهن: این عناصر نیز در پوسته‌ی نارگیل یافت می‌شوند و نقش‌های مختلفی در فعالیت‌های فیزیولوژیکی گیاهان دارند.

مزایای کوکوپیت گلخانه ای برای کاشت گیاهان چیست؟

استفاده از کوکوپیت برای کاشت گیاهان دارای مزایا و فواید زیادی است. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌کنم:

• نگهداری و جذب آب: کوکوپیت توانایی بالایی در نگهداری آب داشته و به گیاهان اجازه می‌دهد تا به طور مداوم از آب استفاده کنند. این ویژگی باعث می‌شود تا گیاهان به طور موثرتری از منابع آبی استفاده کرده و رشد بهتری داشته باشند.
• ساختار خاک: کوکوپیت دارای خصوصیاتی است که به حفظ ساختار خاک کمک کرده و خاک مناسبی برای رشد ریشه‌ها و تهویه مناسب برای گیاهان فراهم می‌کند.
• عناصر غذایی: کوکوپیت حاوی عناصر مغذی مهمی مانند پتاسیم، کلسیم، فسفر و منگنز بوده و به رشد و توسعه گیاهان کمک می‌کنند.
• پایداری: خاک کوکوپیت به دلیل مقاومت در برابر فشار و تخریب، به مدت طولانی می‌تواند در کشت گیاهان استفاده شود.

 

 

همچنین بخوانید: پروفیل اچ گلخانه

 

معایب کوکوپیت برای کاشت گیاهان

البته در گلخانه‌هایی که از برای کاشت گیاهان استفاده می‌شود، علاوه بر مزایا باید با معایب آن نیز آشنایی کافی داشته باشند. برخی معایب کوکوپیت برای کشت و گیاهان عبارتند از:

• نیاز به مدیریت آب: اگر از کوکوپیت به تنهایی استفاده شود، نیاز به مدیریت دقیق و منظم آبیاری و کنترل رطوبت دارد. زیرا این ماده خاکی به دلیل خاصیت جذب بالا، ممکن است به سرعت خشک شده یا در مواجهه با مقدار زیادی آب، بیش از حد متراکم شود.
• نیاز به محصولات مکمل: کوکوپیت به تنهایی قادر به فراهم کردن تمامی عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان نیست، بنابراین بع محصولات مکملی مانند کودهای آلی یا شیمیایی نیاز دارد.
• پتانسیل برای فروپاشی: استفاده از کوکوپیت به تنهایی بدون مدیریت مناسب و یا در مواجهه با شرایط محیطی نامساعد منجر به فروپاشی و فشرده شدن خاک شده و برای رشد ریشه‌ها و تهویه خاک مشکلات زیادی به وجود می‌آورد.
• هزینه: کوکوپیت گلخانه‌ای به دلیل هزینه بالا در مقایسه با خاک‌های سنتی، هزینه بیشتری برای کشت گیاهان به همراه دارد.
• محدودیت‌های حمل و نقل: به دلیل حجم بالا و وزن کوکوپیت، محدودیت‌های زبادی در حمل و نقل و استفاده آن وجود دارد.

با توجه به معایب ذکر شده، استفاده از کوکوپیت برای کاشت گیاهان نیازمند مدیریت دقیق و استفاده هوشمندانه است.

کوکوپیت برای کاشت کدام گیاهان مناسب است؟

کوکوپیت به عنوان یک جایگزین خوب برای خاک در کشت و کار گیاهان، برای بسیاری از گیاهان مناسب است و کارشناسان در احداث گلخانه به آن توجه می‌کنند. اما برخی گونه‌های گیاهی به دلیل ویژگی‌های خاص خود می‌توانند سازگاری بیشتری با کوکوپیت گلخانه‌ای داشته باشند. به طور کلی، گیاهانی که به رطوبت زیادی نیاز دارند یا در شرایط اسیدی رشد می‌کنند، بستر کوکوپیت گلخانه‌ای برای آنها ایده آل است. برخی از گیاهان مناسب برای کاشت در کوکوپیت عبارتند از:

• گیاهان گلخانه‌ای مانند فیکوس، درختچه‌ها، گیاهان تزئینی داخلی و…
• گیاهان زینتی مانند آنتوریوم، فیتونیا، کالاتئا، سنسوریوم و نظایر آنها
• گیاهان و گل‌های زینتی خانگی مانند سنسوریوم، فیتونیا، آنتوریوم و نظایر آنها
• گیاهان مرکباتی مانند پرتقال و لیمو
• گیاهان گلخانه‌ای مانند گوجه فرنگی و خیار

همچنین، برای تکثیر نهال‌های میوه  مانند گلابی، سیب و سبزیجات مختلف نیز توصیه می‌شود چون در کوکوپیت با موفقیت کشت می‌شوند. اما قبل از استفاده از کوکوپیت برای هر نوع گیاهی، بهتر است مطمئن شوید که شرایط محیطی و نیازهای آبی و مغذی این گیاه را در نظر گرفته‌اید.

 

 

مراحل کاشت گیاهان در کوکوپیت چگونه است؟

کارشناسان شرکت های گلخانه ساز در سال‌های گذشته تاکید می‌کنند که گیاهان در گلخانه‌ها بهتر هستند بستر کوکوپیت کاشته شوند، چون رسیدگی به آنها آسان‌تر خواهد بود. کاشت گیاهان در کوکوپیت به طور کلی شامل چند مرحله اصلی است:

• آماده‌سازی کوکوپیت

قبل از هر چیز، کوکوپیت را به دقت آماده کنید. با توجه به نوع کوکوپیت، روش‌های خیساندن آن متفاوت است. البته بر روی بسته میزان آب مورد نیاز برای خیساندن کوکوپیت به طور کامل درج شده، بهتر است مراحل را طبق دستورالعمل پیش رفته تا مشکلی به وجود نیاید.

• انتخاب گلدان مناسب

گلدانی را که دارای سوراخ‌های زهکشی بوده و اندازه مناسب برای گیاه مورد نظر است را انتخاب کنید.

• کاشت گیاه

گیاه مورد نظر خود را با دقت در گلدان حاوی کوکوپیت کاشت کنید. مطمئن شوید که ریشه‌های گیاه به درستی در کوکوپیت قرار گرفته و سپس سطح کوکوپیت را به آرامی فشار دهید تا گیاه به خوبی بر روی آن محکم شود.

• آبیاری اولیه

پس از کاشت، گیاه را به طور ملایم آبیاری کنید تا کوکوپیت و ریشه‌های گیاه به طور کامل مرطوب شوند.

• مراقبت و آبیاری منظم

پس از کاشت، به مراقبت منظم، آبیاری و مدیریت رطوبت کوکوپیت و رشد گیاه توجه کنید. مطمئن شوید که رطوبت کافی و هوای مناسب برای رشد گیاه در اطراف آن فراهم شود.

• مدیریت مواد غذایی

به دلیل اینکه کوکوپیت دارای مواد غذایی محدودی است، نیاز به مدیریت مواد غذایی اضافی مثل کودهای آلی یا شیمیایی خواهید داشت.

با رعایت مراحل فوق، می‌توانید گیاهان خود را با موفقیت در کوکوپیت کاشته و مراقبت کنید. همچنین، بهتر است برای هر گونه گیاه خاص، راهنمای کاشت مربوط به آن گیاه را مطالعه کرده و نیازهای خاص آن را در نظر بگیرید.

نکات مهم در تهیه کوکوپیت برای کاشت گیاه

حجم کوکوپیت باید پس از خیس شدن به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد. این افزایش حجم به دلیل جذب آب توسط کوکوپیت اتفاق می‌افتد. بسته به نوع و شرایط کاشت گیاه، ممکن است حجم کوکوپیت تا 2 تا 3 برابر افزایش یابد. در مورد آبیاری و رطوبت کوکوپیت، مقدار دقیق آبیاری و رطوبت مورد نیاز با توجه به نوع گیاه و شرایط محیطی تعیین می‌شود. اما به طور کلی، میزان آبیاری و رطوبت باید به گونه‌ای باشد که کوکوپیت همیشه مرطوب باشد.

البته از آب‌دهی بیش از حد و از تجمع آب‌ در زیر گلدان جلوگیری کنید. برای برخی گیاهان، میزان رطوبت مناسب حدود 60% تا 70% از ظرفیت نگهداری آب کوکوپیت است. بهتر است بر اساس نیازهای خاص گیاهی که قصد کاشت آن را دارید، راهنمایی‌های مربوط به آبیاری و رطوبت آن را مطالعه کرده و عمل کنید.

 

 

ویژگی‌های کوکوپیت گلخانه‌ای

معمولا در طراحی و ساخت گلخانه تونلی، از کوکوپیت استفاده می‌کنند چون کار کردن با آن آسان‌تر و راحت‌تر است. کوکوپیت گلخانه‌ای با کیفیت، ویژگی‌های ظاهری مشخصی داشته و می‌تواند به تشخیص کیفیت آن کمک کند. برخی از ویژگی‌های ظاهری کوکوپیت با کیفیت عبارتند از:

• رنگ: کوکوپیت با کیفیت باید رنگ سفید یا مایل به سفید داشته باشد. رنگ زردی یا سیاهی نشان‌دهنده کیفیت پایین‌ آن است.
• بو: کوکوپیت با کیفیت بوی تازگی داشته و بوی نامطبوع یا پوسیدگی از آن استشمام نمی‌شود.
• ساختار: کوکوپیت با کیفیت ساختار منظم و یکنواختی داشته و شامل قطعات بزرگ یا جسم‌های غیر منظم نیست.
• رطوبت: کوکوپیت با کیفیت رطوبت مناسبی دارد، به‌طوریکه خیس به نظر نرسد اما خشک هم نباشد.
• متخلخل بودن: کوکوپیت با کیفیت باید متخلخل باشد. یعنی حضور حباب‌های هوا در میان ذرات آن برای تنفس ریشه وجود داشته باشد.

کلام آخر

در این مطلب به بررسی کوکوپیت گلخانه پرداختیم. از نظر کارشناسان شرکت های سازنده گلخانه در ایران، افرادی که قصد احداث گلخانه را دارند باید با تمامی سازه‌ها و متریال‌ها آشنایی کافی داشته باشند تا گیاهان با کیفیت را رشد دهند. مهم‌ترین متریال برای گلخانه داشتن بستر مناسب برای گیاهان است تا علاوه بر رشد سریع و سیستم دفاعی قوی نیز داشته باشند. اکثر بسترهایی که برای کاشت گیاهان در گلخانه کاربرد دارد، کوکوپیت گلخانه‌ای است. برای شناختن کوکوپیت‌های ایده‌آل حتماً با کارشناسان مربوطه در ارتباط باشید تا اطلاعات بیشتری در اختیار شما قرار دهند.